Karýncalarýn Hayatý ve Muhteþem Yaþam Þekilleri
Dünyada en fazla bulunan canlý türü karýncalardýr. Günümüzde yaklaþýk olarak 12 Bin karýnca türü tespit edilmiþtir. Karýncalar insanlara oranla yaklaþýk 20 milyon kat daha fazladýr. Karýnca bir böcek türüdür. Yaþayýþ tarzý ise çok ilginçtir. Birbirleriyle dayanýþma içinde olan karýncalar örgütlenerek topluluklar halinde yaþamaktadýr. Bu örgütlenme çok geliþmiþtir. Karýncalar koloniler kurmuþtur. Karýncalar ihityacý olan besinleri üretir ve depolar. Bu iþlemleri yaparken diðer yandan yavrularýný dýþ tehlikelere karþý korur ve kolonilerine diðer canlýlar tarafýndan gelebilicek saldýrýya karþý hazýr bulunurlar. Kolonilerine zarar vermek isteyen canlýlara karþý savaþýrlar.
Karýncalar dünya üzerinde hemen hemen her bölgede bulunmaktadýr. Bunun nedeni vücut yapýlarýnýn her türlü ekosisteme uygun olmasýdýr. Antartika ile birlikte bazý canlý türlerinin az bulunduðu bölgelerde karýncalarýn kendine özgü türleri bulunmaktadýr. Karýncalarýn dirsekli bir yapýsý vardýr. Ayrýca baþ kýsmýnda antenleri bulunmaktadýr.Bu özellikleri sayesinde diðer böcek türlerinde daha kolay bir þekilde ayýrt edilebilmektedir.Dünyanýn en çalýþkan canlýlarýndan biridir.
Karýnca kolonilerinden biraz bahsedecek olursak;
Koloniler arasýnda belli bir görev daðýlýmý bulunmaktadýr. Kolonilerin bazýlarý tarýmla uðraþýrken, bazýlarý ise hayvanlarla ilgilenip onlarý yetiþtirebilmektedir. Bu ve benzeri þekilde koloniler arasýnda iþ bölümü yapýlmaktadýr.Bu yapýlan iþ bölümüyle birlikte karýncalarda uzmanlaþma artmaktadýr. Yani kýsa bir süre sonra belli bir alanda uzmanlaþmýþ karýnca topluluklarý ortaya çýkmaktadýr.
Karýncalar kendileri için ideal olan bu sistemi milyonlarca yýl öncesinden bulmuþlardýr. Bu sistemde karýncalar arasý rekabet diye bir þey yoktur. Herkes uzmanlaþtýðý iþini en iyi bir þekilde yerine getirmektedir. Kolonilerin milyonlarca üyesi bulunabilmektedir. Buna raðmen sosyal düzenlerinde herhangi bir aksaklýk olmamaktadýr. Koloniler arasý dayanýþmayla birlikte herkes bu sistemden faydalanmaktadýr. Karýncalarýn bu sistemini bir çok bilim adamý , filozof incelemiþ ancak insanlara uyarlayamamýþtýr. Çünkü insanlar kiþisel çýkarý, örgüt çýkarýndan üstün tutmuþtur.Bu þekilde olduðu için sosyo-ekonomik birliktelikler kalýcý bir huzur getirmemiþtir.
Bu koloni þeklinde meydana gelen örgütlenmenin nasýl meydana getirildiði insanlar tarafýndan yüzyýllarca araþtýrýlmýþtýr. Karýncalar bundan 80 milyon yýl önce bir yaban arýsý türünden meydana gelmiþlerdir. Meydana geldikten yaklaþýk 15 milyon yýl sonra kendi aralarýnda birliktelik ve örgütlenme hareketini baþlatmýþlardýr. Bu sosyalleþme süreci tamamen karýncalarýn kendi istekleriyle geliþmiþtir.
Evrimcilerin Karýncalara Bakýþ Açýsý
Bilindiði gibi karýncalar sosyal varlýklardýr. Evrimciler karýncalarýn örgütlenmiþ olmasýna anlam verememektedir. Birbirleriyle dayanýþma içinde olan karýncalar evrim teorisinde hayretle karþýlanmaktadýr. Çünkü evrimcilere göre; canlýlar hayatlarýný devam ettirmek için birbirleriyle mücadele içindedirler. Her birey sadece kendisi ve yavrularýný düþünür.Diðer canlýlarla ise mücadele içinde bulunarak yaþam savaþý verir. Ýþte bu açýklama karýncalarýn yaþayýþ tarzýna tamamen aykýrý düþmektedir.Bu yüzden evrimciler� karýncalarý açýklamada yetersiz kalmýþtýr.
Tüm böcek türleri hayatlarýný yiyecek bulmaya adamýþlardýr. Yiyecekleri bulurlar ve yerler sonra karýnlarý tekrar acýktýðýnda yine yiyecek aramaya çýkarlar. Karþýlaþabilecekleri tehlikelerden uzak durmaya çalýþýrlar.Ancak karýncalar bu þekilde bireysel olmadýklarý görülmektedir. Karýncalarda ben duygusundan önce biz duygusu vardýr.
Karýncalarýn Yaþam Þekli Ve Örgütlenmesi
Karýncalar koloniler þeklinde yaþamaktadýr. Bu yaþam þekli iþ bölümünü beraberinde getirmiþtir. Ýþ bölümüyle birlikte ise uzmanlaþma meydana gelmiþtir. Karýncalarda zengin, yoksul kavramý yoktur.Rekabet ya da iktidar mücadelesi bulunmamaktadýr. Bu ise ancak, ileri örgütlenme ile meydana getirilebilir.
Bazý karýnca kolonileri inanýlmaz bir yapýya sahiptir. Çok geniþ ve büyük koloniler bulunmaktadýr.Buralarda kusursuz düzen hiçbir aksamaya uðramamaktadýr.
Formica Yesensis karýncalarýnýn kurduðu koloniler dünyanýn en büyük kolonilerinden sayýlýr. Bu kolonideki karýncalar yaklaþýk 3 km2 alanda birbirinden ayrý olmayan 45 bin yuvada yaþar. Yaklaþýk 1 Milyon kraliçe ve 300 Milyon iþçi arý bu kolonide yaþamaktadýr.Koloni içinde ise örgütlenme üst düzeydedir. Herkes yapmasý gerekeni en iyi þekilde gerçekleþtirmektedir.
Karýncalarýn sosyal düzeninde bir bekçiye ihtiyaç duyulmamaktadýr. Aslýnda kraliçe karýncalar kolonilerin hakimleri olarak görülmesi yanlýþtýr. Çünkü onlarýn tek görevi soyu devam ettirmektedir.Bundan dolayý aralarýnda bir lider olduðunu söylemek yanlýþtýr. Aralarýnda bir yönetici grup olmamasýna raðmen görevlerini kusursuz yapmalarý muhteþem bir olaydýr. Kendi yaþamýmýza bakacak olursak, bizler topluluk haline geldiðimizde mutlaka bir lidere ihtiyaç duyarýz.Lider olmadýðý taktirde düzen kurmakta zorlanýrýz. Bunun en güzel örneði Ülkeler ve yönetiliþ tarzýdýr.
Karýncalarda Kast Sistemi Ve Kolonilerin Bölümleri
Karýncalar kendi aralarýnda kurduklarý kast sistemine baðlýlýk göstermektedir. Karýncalarýn birlikte yaþamasýyla birlikte kurmuþ olduklarý koloniler 3 merkezi bölümden oluþmaktadýr.
Birinci bölümde;
Üremeyi saðlayan kraliçe karýncalar ve erkekler bulunmaktadýr. Birden fazla kraliçe ayný kast da bulunabilmektedir.Bu kraliçelerin asýl görevi üremeyi saðlamak ve kast içindeki karýncalarýn sayýsýný arttýrmaktýr. Fiziksel yapý olarak diðer karýncalara göre daha geliþmiþtir. Erkeklerin ise görevi kraliçe arýlarýn üremesi için dölleme görevini yerine getirmektir.Ancak bu erkeklerin ilginç bir özelliði vardýr.Neredeyse tamamý kraliçeleri dölledikten sonra ölmektedir.
Ýkinci Bölümde;
Asker karýncalar bulunmaktadýr. Bu karýncalarýn görevi kolonileri dýþarýdan gelebilecek tehlikelere karþý korumaktýr. Ayrýca bu askerler, karýncalar için yeni yaþam yerleri bakmaktadýrlar. En güvenli yerleri araþtýrmaktadýrlar.Askerlerin bir diðer görevi ise avlanmadýr. Karýncalarýn ihtiyacý olacak� besinleri avlarlar. Kendi aralarýnda iþ bölümüne gitmiþlerdir.Bir bölüm düþmanla savaþýrken, bir bölüm avlanmaktadýr.
Üçüncü Bölümde;
Ýþçi karýncalar bulunmaktadýr. Bu karýncalarýn hepsi diþidir. Ana karýncalar ve yavrularý beslenmektedir.Ýþçiler çalýþan karýncalardýr.Yuvalarýn içinde görmüþ olduðumuz koridorlar iþçi karýncalar tarafýndan yapýlmaktadýr.Ayrýca iþçi karýncalar yiyecek aramaktadýr.Bulduklarý yiyecekleri taþýyarak yuvalarýna getirmektedir.Karýnca yuvalarýnýn temizliði de iþçi karýncalardan sorulmaktadýr.Ýþçi karýncalar arasýnda iþ bölümleri yapýþmýþtýr.Temizlik iþleriyle uðraþan karýncalari besin arayan karýncalar, yuva inþa eden karýnlar ve benzeri örnek örnek olarak verilebilir.
Karýncalar bu üç kolonide kendilerine düþen görevi yerine getirmektedir.Bu þekilde kolonilerde her þey uyum içinde gitmektedir.Böylece kolonilerde devamlýlýk saðlanmýþ olmaktadýr.
Bookmarks